Võng Mạc Là Gì? Phân Loại Các Bệnh Lý Về Võng Mạc Thường Gặp

Võng Mạc Là Gì? Phân Loại Các Bệnh Lý Về Võng Mạc Thường Gặp

Võng mạc, một phần quan trọng của mắt, đóng vai trò như một màn hình chiếu phim thu nhận hình ảnh từ bên ngoài và truyền tín hiệu đến não bộ để xử lý. Nó là một lớp mô mỏng và nhạy cảm với ánh sáng, bao phủ mặt sau của mắt. Võng mạc chứa các tế bào thụ cảm ánh sáng, được gọi là tế bào nón và tế bào que, giúp chúng ta nhìn thấy màu sắc và trong điều kiện ánh sáng yếu. Khi võng mạc bị tổn thương, nó có thể gây ra nhiều vấn đề về thị lực, từ mờ mắt nhẹ đến mù lòa hoàn toàn.

Cấu Tạo Và Chức Năng Của Võng Mạc

Võng mạc là một cấu trúc phức tạp bao gồm nhiều lớp tế bào khác nhau, mỗi lớp có chức năng riêng biệt.

• Lớp tế bào thụ cảm ánh sáng (tế bào nón và tế bào que): Nhạy cảm với ánh sáng, chúng chuyển đổi tín hiệu ánh sáng thành tín hiệu điện. Tế bào nón giúp chúng ta nhìn thấy màu sắc, trong khi tế bào que giúp chúng ta nhìn thấy trong điều kiện ánh sáng yếu.
• Lớp tế bào hai cực: Nhận tín hiệu từ tế bào thụ cảm ánh sáng và truyền tín hiệu đến tế bào thần kinh.
• Lớp tế bào thần kinh: Truyền tín hiệu từ tế bào hai cực đến não bộ thông qua dây thần kinh thị giác.
• Lớp màng sắc tố võng mạc: Cung cấp chất dinh dưỡng cho các tế bào võng mạc và hấp thụ ánh sáng dư thừa.
• Đĩa thị: Là nơi dây thần kinh thị giác rời khỏi võng mạc, tạo thành một điểm mù trong trường nhìn.

Các Bệnh Lý Về Võng Mạc Thường Gặp

Võng mạc có thể bị tổn thương do nhiều yếu tố, từ bệnh tật đến chấn thương. Dưới đây là một số bệnh lý về võng mạc thường gặp:

Bệnh Đái Tháo Đường Tổn Thương Võng Mạc (Diabetic Retinopathy)

Bệnh đái tháo đường tổn thương võng mạc là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh đái tháo đường, gây ra tổn thương mạch máu ở võng mạc.

• Triệu chứng: Mờ mắt, nhìn thấy điểm đen hoặc các bóng mờ, khó điều chỉnh ánh sáng.
• Nguyên nhân: Mức đường huyết cao trong thời gian dài gây tổn thương mạch máu ở võng mạc, làm giảm lưu lượng máu và oxy đến các tế bào võng mạc.
• Điều trị: Kiểm soát đường huyết, tiêm thuốc chống VEGF, phẫu thuật laser, phẫu thuật thay thủy tinh thể.
• Phòng ngừa: Kiểm soát đường huyết, giữ huyết áp và cholesterol ở mức độ khỏe mạnh, kiểm tra mắt định kỳ.

Thoái Hóa Võng Mạc (Macular Degeneration)

Thoái hóa võng mạc là một bệnh lý thoái hóa liên quan đến vùng võng mạc trung tâm, gọi là hoàng điểm, gây ra mất thị lực trung tâm.

• Triệu chứng: Mờ mắt, nhìn thấy đường cong hoặc méo mó, khó nhận biết khuôn mặt, khó đọc.
• Nguyên nhân: Sự lão hóa, di truyền, hút thuốc lá, chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng.
• Điều trị: Tiêm thuốc chống VEGF, phẫu thuật laser, bổ sung vitamin.
• Phòng ngừa: Chế độ ăn uống lành mạnh, tránh hút thuốc lá, kiểm tra mắt định kỳ.

Bệnh Võng Mạc Do Tiền Sử Tiêm Chích (Retinopathy of Prematurity)

Bệnh võng mạc do tiền sử tiêm chích là một bệnh lý mắt xảy ra ở trẻ sinh non, gây tổn thương mạch máu ở võng mạc, dẫn đến mù lòa.

• Triệu chứng: Trẻ sinh non có nguy cơ cao mắc bệnh, có thể không có triệu chứng ban đầu.
• Nguyên nhân: Thiếu oxy ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non.
• Điều trị: Điều trị laser, phẫu thuật.
• Phòng ngừa: Chăm sóc trẻ sinh non chu đáo, cung cấp oxy đầy đủ, kiểm tra mắt định kỳ.

Rách Võng Mạc (Retinal Tear)

Rách võng mạc là một vết rách nhỏ trên võng mạc, có thể dẫn đến bong võng mạc nếu không được điều trị kịp thời.

• Triệu chứng: Nhìn thấy ánh sáng lóe sáng, thấy điểm đen hoặc bóng mờ, nhìn thấy “mưa sao băng” trước mắt.
• Nguyên nhân: Chấn thương mắt, cận thị nặng, phẫu thuật mắt, lão hóa.
• Điều trị: Phẫu thuật laser hoặc phẫu thuật vá rách võng mạc.
• Phòng ngừa: Kiểm tra mắt định kỳ, đeo kính bảo vệ mắt khi cần thiết.

Bong Võng Mạc (Retinal Detachment)

Bong võng mạc là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi võng mạc tách rời khỏi lớp màng sắc tố võng mạc, gây mất thị lực nghiêm trọng.

• Triệu chứng: Nhìn thấy ánh sáng lóe sáng, thấy điểm đen hoặc bóng mờ, nhìn thấy “mưa sao băng” trước mắt, cảm giác có vật gì đó che khuất tầm nhìn.
• Nguyên nhân: Rách võng mạc, chấn thương mắt, cận thị nặng, phẫu thuật mắt, lão hóa.
• Điều trị: Phẫu thuật để gắn lại võng mạc.
• Phòng ngừa: Kiểm tra mắt định kỳ, đeo kính bảo vệ mắt khi cần thiết, điều trị rách võng mạc kịp thời.

Bảng So Sánh Các Bệnh Lý Về Võng Mạc

Kết Luận

Võng mạc là một phần quan trọng của mắt, đóng vai trò quan trọng trong việc cho phép chúng ta nhìn thấy. Các bệnh lý về võng mạc có thể gây ra nhiều vấn đề về thị lực, từ mờ mắt nhẹ đến mù lòa hoàn toàn. Do đó, việc kiểm tra mắt định kỳ và nhận thức về các triệu chứng của bệnh lý võng mạc là rất quan trọng để phát hiện và điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe thị lực của bạn.

Từ Khóa

• Võng mạc
• Bệnh lý võng mạc
• Đái tháo đường tổn thương võng mạc
• Thoái hóa võng mạc
• Bong võng mạc
• Rách võng mạc
• Kiểm tra mắt
• Sức khỏe thị lực